نویسنده: مریم رمضانیان
مدرسه پنجم: مؤسسه آموزش عالی مجتهده امین اصفهان
چکیده مقاله:
«عسر و حرج» یک قاعده در فقه امامیه است که از کاربرد ویژه ای برخوردار است ؛ از جمله آنکه زوجه با اثبات عسر و حرج زندگی با زوج می تواند درخواست طلاق نماید . این موضوع گرچه قبلاً مد نظربرخی از فقها و حقوقدانان قرار گرفته است ؛ اما وجود سؤالات و ابهامات چندی پیرامون ماهیت این نوع طلاق و طرح دیدگاه های مختلف فقهی ، همچنین ابهام داشتن رویه عملی دادگاه ها ما را به کنکاشی پیرامون این موضوع وامی دارد . در این نوشتار پس از تبیین «طلاق قضایی» و کاربرد قاعده ی« نفی عسر و حرج » درآن ، مبانی فقهی عسر و حرج در درخواست زوج نیز مورد بررسی واقع شده است . سپس ضمن تبیین سه نظریه پیرامون شخصی یا نوعی بودن عسر و حرج ، نظریه ی «شخصی بودن » و ضمن اشاره به ماهیت «طلاق حرجی» در پنج نظریه ، «رجعی و به درخواست زوجه بودن» چنین طلاقی پذیرفته شده است. ضمناً رویه عملی محاکم که واقع ساختن چنین طلاقی به صورت «خلع» است؛ از مباحث مطروحه در این مقاله می باشد .